Balder (Baldur)

 Balder of Baldr is een Asengod uit de Noordse mythologie. Hij werd bijgenaamd de Schone en de Goede.


Baldr, die de zoon was van Odin en Frigg, woonde in het paleis Breidablik samen met zijn vrouw Nanna. Zolang hij leefde zou het paleis waarin hij woonde licht over de aarde verspreiden. Daarom werd Baldr ook geëerd als god van het licht en de lente, van de wijsheid en de welsprekendheid. Zijn rechtvaardigheid en zijn goede humeur deden iedereen de sombere tijden vergeten.
Maar in een droom werd voorspeld dat iemand Baldr zou vermoorden. Daarom liet Frigg iedereen een belofte afleggen, hem geen kwaad te doen. Zowel de bomen als de dieren moesten de eed afleggen, niemand werd vergeten. Door deze maatregel vergat iedereen al gauw de doodsbedreiging en keerde de rust weer. Maar Loki, de onruststoker, was niet tevreden. Hij kwam te weten dat de maretak de eed niet had afgelegd en Baldr dus kon doden. Hij maakte van de maretak een pijl en liet die door Hodr, een blinde broer van Baldr, afvuren op Baldr. Zo doodde de nietsvermoedende Hodr zijn eigen broer.
Baldr kan niet naar Valhöll omdat hij niet eervol op het strijdperk is gestorven, maar moet dus naar Hel (Folkvangr, de ‘gewone’ onderwereld). Frigg smeekt alles ter wereld om opnieuw Baldr weer naar de wereld te laten komen om daarna naar Valhöll te kunnen. Voorwaarde van Hel is dat dan iedereen, zonder uitzondering, op aarde moet treuren. Er is echter een reus die weigert te treuren, dit is een vermomming van Loki.
Bij Baldrs verbranding springt zijn vrouw Nanna op het vuur, waarbij zij omkomt en samen met Baldr naar Hel gaat.
Maar wanneer de nieuwe wereld zal ontstaan, dan zal Baldr het hoofdwezen zijn, na de Ragnarok.
Baldr is ook degene die de reuzendochter Skadi had hopen te mogen kiezen uit de Asen ter vergoeding voor de dood van haar vader. Ze mocht enkel de voeten van de kandidaten zien en koos er de meest blanke voeten uit. Maar het waren die van de zeegod Njord.

Cultus

Balder wordt gedood door zijn blinde broer Höðr (die werd in de val gelokt door Loki)

Er waren rituelen met vuurfeesten en mensenoffers. De begrafenis van Balder, waarbij een reuzin een schip als brandstapel de zee instuurde, werd een midzomernachtsymbool.
Baldr is ook de god van de bomen: heilige bossen in Noorwegen waren aan hem gewijd. De maretak (een heksenkruid), het hout waarmee hij gedood werd, groeit zelden op een eik. Vandaar de interpretatie als teken van bliksem van de goden, sacraliseren van de eik. De druïden bij de Kelten snijden tijdens midzomer met een gouden sikkel deze maretak. Fraser ziet relicten in het St. Jansvuur. De Germanen hadden dan de herdenking van Balder's dood.